عدسی عینک 

زیرشاخه ها

• 

  عدسی دیجیتال

  عدسی مخصوص کامپیوتر چیست؟

  در قرنی که در آن به سر می بریم به معنی واقعی کلمه غرق در دنیای دیجیتال هستیم غافل از اینکه از مضررات نور آبی ابزار دیجیتال آگاهی داشته باشیم. تقریبا درصد بالایی از افراد به محض بیدارشدن اولین کاری که انجام می دهند چک کردن گوشی موبایل و چشم دوختن به صفحه آن است. در واقع می توان گفت از ابتدایی ترین ساعات روز چشم انسان درگیر نور آبی و محیط دیجیتال می باشد. نور آبی ساطع شده از ابزار دیجیتال مانند صفحه مانیتور، گوشی موبایل، TV و ابزار های دیگر دیجیتالی به عنوان بخش پر انرژی نور مرئی شناخته می شود. نگاه طولانی مدت به صفحه مانیتور یا گوشی ممکن است باعث ایجاد خشکی چشم، خستگی چشم، قرمزی چشم شود. در دراز مدت این عوارض ممکن است منجر به آسیب به چشم و ضعیفی بیشتر آن ها شود. شرکت های تولید کننده عدسی عینک برای حل این مشکل اقدام به تولید عدسی های مخصوص کامپیوتر و کنترل کننده نور آبی نموده اند. 

  

  چند سالی است که تکنولوژی جدیدی برای ساخت عدسی های عینک به بازار آماده. این تکنولوژی باعث می شود تابش مضرر مانیتور، موبایل و ابزار دیجیتال تا حد زیادی کنترل شده و خستگی چشمان را به شدت کاهش دهد. با استفاده از عدسی های عینک دیجیتال یا همان عدسی های مخصوص کامپیوتر دیگر نیازی نگران سلامتی چشمان خود هنگام کار با گوشی یا موبایل در فضاهای کم نور و تاریکی باشید. عینک ایرانیان عدسی های دیجیتال یا همان عدسی های مناسب ابزار دیجیتال را به دو بخش تقسیم می کند:

  • عدسی عینک بلوکنترل
  • عدسی عینک بلوکات

  تفاوت عدسی عینک بلوکات با عدسی عینک بلوکنترل چیست؟

  اگر کمی فکر کنیم بلوکات به معنی کات کردن بلو یا همان کات کردن نور آبی هست. در واقع کاری که عدسی های بلوکات انجام می دهند بلاک کردن درصد زیادی از نور آبی پر انرژی و ممانعت از ورود آن به چشم می باشد. از آنجایی که نرسیدن نور آبی به چشم در دراز مدت باعث کور رنگی شده و همچنین کیفیت اکثر عدسی های بلوکات موجود در بازار به مراتب پایین تر می باشد، لذا به بیماران استفاده از عدسی های عینک بلوکنترل توصیه می گردد. البته در برخی برند ها، عدسی بلوکات از کیفیت بالایی برخوردار بوده و به صورت کاملا طبی نور مضرر و پر انرژی آبی را تا حدود زیادی بلاک می کنند و فقط درصد کمی از نور آبی را که نیاز بدن انسان است عبور می دهند.

  به این نکته توجه کنید که برای استفاده از عدسی های بلوکنترل یا بلوکات حتما نباید دچار ضعیفی چشم باشید. اگر شما با عدسی های بلوپروتکشن احساس بهتری دارید می تونید از عدسی های مخصوص کامپیوتر بدون نمره یا پلانو استفاده نمایید.

  سخن آخر

  استفاده از ابزار دیجیتال و تجهیزات الکترونیکی روز به روز در حال افزایش بوده لذا چشمان ما بیشتر در معرض نور مضرر و پر انرژی آبی قرار خواهد داشت. پس اگر از گوشی موبایل، کامپیوتر زیاد استفاده می کنید، جهت محافظت از چشمان و جلوگیری از بروز بیماری های چشمی و یا خستگی و قرمز شدن چشم توصیه می کنید از عدسی های بلوکنترل یا عدسی های بلوکات استفاده نمایید.
• 

  عدسی نشکن

  عدسی نشکن چیست؟ چرا بشر نیازمند عدسی های نشکن شد؟

  به عدسی هایی که مقاومت بالاتری در برابر شکست دارند و از استحکام بالاتری نسبت به عدسی های عینک معمولی برخوردار هستند، عدسی های نشکن یا دیرشکن می گویند. بهتر است به این نوع از عدسی ها دیرشکن بگوییم زیرا با فشار زیاد هر نوع متریال از عدسی عینک شکسته میشود. عدسی های نشکن یا دیرشکن از گذشته تا به امروز در سه متریال عرضه می شود. این متریال ها عبارتند از:

  1. پلی کربنات (Polycarbonate)
  2. تریوکس (Trivex)
  3. هایوکس (Hivex)

   بحث عدسی های نشکن از زمانی مورد توجه قرار گرفت که بشر به معایب عدسی های شیشه ای پی برد. یکی از بزرگترین و مهمترین معایب عدسی های شیشه ای شکننده بودن آن بود که هم از نظر امنیت چشم مهم بود هم از نظر هزینه های تحمیل شده به بیمار. عینک های شیشه ای با ضربه خوردن یا افتادن از دست بیمار ممکن بود دچار شکستگی شیشه عینک شوند و در نتیجه باعث ایجاد آسیب به چشم ها شوند. در این شرایط بیمار مجبور بود از دوباره عینک جدیدی سفارش داده و یا با همان عینک شکسته خود سر کند. علاوه بر این وزن عینک بالاتر بود و روی بینی و پشت گوش بیمار را اذیت می کرد. برای حل این مشکلات کارخانه و شرکت های تولید عدسی عینک به فکر تولید متریالی از جنس پلاستیک افتادند تا عینک سبکتر شده و هم در برابر ضربه و فشار مقاوم تر شود.

  عدسی های نشکن به صورت طبیعی اشعه UV را فیلتر می کنند و احتیاجی به درج پوشش UV400  روی عدسی ندارند.

  در حدود سال 1980 فریم های عینک طبی با نام عینک نیم فریم (Semi-Rimless eyeglasses یا Half-Frame glasses) به بازار عرضه شد که قسمتی از عدسی رو نخ نگه می داشت. به این صورت که دور عدسی شیار می خورد و نخ نامرئی داخل آن قرار می گرفت و عدسی عینک را نگه می داشت. بعد از ورود این فریم ها مشکلاتی نظیر شکستن و یا لب پر شدن عدسی در بخش نخ نگهدارنده دیده شد. پس شرکت های تولید عدسی به فکر متریال مقاوم تری افتادند تا از عدسی عینک در برابر لب پر شدن و شکستن محافظت کند. در اوایل همین سال شرکت Gentex Corporation موفق به ساخت عدسی از یک ماده ساخته شده از پلاستیک به نام پلی کربنات (polycarbonate) گردید. ضریب شکست عدسی های پلی کربنات 1.59 بود به همین دلیل نسبت به عدسی های معمولی در آن زمان سبک تر و نازک تر در عین حال تقریبا تا 10 برابر مقاوم تر بود. به همین دلیل تمامی برند های معروف و معتبر ساخت عدسی، شروع به ساخت مدل های عدسی پلی کربنات کردند.

  متاسفانه عدسی پلی کربنات به دلیل اینکه برای اولین بار از روی مواد تشکیل دهنده جلیقه نجات ساخته شده بود دارای مشکلات و معایبی بود. یکی از این مشکلات این بود که عدسی پلی کربنات نسبت به مواد شیمیایی حساس بود و واکنش نشون می داد. یعنی اگر به عدسی های پلی کربنات الکل یا استون زده می شد، شکننده می شدند و می شکستند و عملا خاصیت خودشونو در برابر ضربه و فشار از دست می دادند. مشکل دیگر عدسی پلی کربنات عدد آبه پایین و در نتیجه شفافیت پایینی داشت به همین دلیل باعث نارضایتی مصرف کننده می شد.

  در سال 2001 شرکت صنایع پی پی جی (PPG Industries) متریال جدید با نام تریوکس (Trivex) را جهت به کارگیری در تجهیزات نظامی ساخت و سپس جهت استفاده در صنایع اپتیک آن را به کار گرفت. اما تریوکس چیست؟ تریوکس یک پیش پلیمر مبتنی بر یورتان (urethane) است که دارای ویژگی های اپتیکی بالا، بسیار سبک، بسیار مقاوم و نشکن است. عدسی تریوکس با ضریب شکست 1.53 شکنندگی بسیار کمتری از عدسی های پلی کربنات داشت و مانند عدسی پلی کربنات نسبت به مواد شیمیایی حساس نبود. همچنین به دلیل بالا بودن عدد آبه عدسی تریوکس، نسبت به عدسی های پلی کربنات شفاف تر بود. در حال حاضر عمر مفید عدسی های تریوکس چندین برابر عدسی پلی کربنات است و می توان از آن در انواع فریم های ریملس (گریف پیچ و گریف پرچ) و نیم فریم استفاده کرد.  

  Hoya PNX متریالی قوی و ایده آل است و مناسب محافظت مشتریان و فرزندان آن ها می باشد. بعد از معرفی متریالی با نام Trivex که در سال 2001 توسط کمپانی PPG صورت گرفت، شرکت هویا آن را گسترش داد و در قالب متریال PNX به شکل کاملا انحصاری به بازار عرضه کرد.

  اما عدسی های تریوکس نیز معایب خود را داشت اول قیمت بالا و دوم مشکلات تراش. به این شکل که برای تراش عدسی Trivex می بایست از دستگاه هایی با سنگ های مخصوص با روش ها و تکنیک های خاص استفاده می شد و هزینه تراش برای مصرف کننده بالا می رفت. مشکل دیگر عدسی تریوکس ضریب شکست پایین آن بود که عملا برای نمرات بالا مناسب نبود و ضخامت عدسی و در نهایت وزن عینک بالا می رفت.

  در حال حاضر آخرین و جدیدترین تکنولوژی ارائه شده برای عدسی های نشکن عدسی های هایوکس (Hivex) با ضریب شکست 1.57 هستند. ویژگی های عدسی های هایوکس عبارت است از:

  • عدد آبه بالاتر: عدد آبه عدسی Hivex برابر 46 است، بنابراین نسبت به عدسی های هایوکس و پلی کربنات شفاف تر هستند.
  • مقاوم در برابر حرارت هستند: هنگام تراش با مته حرارت بالایی در نقطه تراش ایجاد می شود. عدسی هایوکس با توجه به مقاومتی که دارد، در آن نقاط ترک ترک نمی شود و به راحتی تراش و یا سوراخ می شود.
  • استحکام بالا: مقاوم در برابر ضربه و فشار بسیار مناسب برای فریم های ریملس و نیم فریم
  • رنگ پذیر هستند: می توان از عدسی های هایوکس جهت ساخت عدسی نشکن رنگی استفاده نمود.
  • راحتی در تراش: برای تراش این عدسی ها نیاز به دستگاه مخصوص، سنگ مخصوص و روش های مخصوص نیست.
  • مناسب برای نمرات بالا: این عدسی جزو عدسی های نیمه فشرده محسوب می شود، بنابراین مناسب نمرات بالای ضعیفی می باشد.

  چگونه عینک نشکن سفارش دهیم؟

  در صورتی که شما به عینک نشکن نیاز دارید، ابتدا با مراجعه به مجموعه عینک ایرانیان تحت بینایی سنجی قرار گرفته تا نمره ضعیفی چشم شما مشخص شود. سپس با مشاوره رایگان کارشناسان فروش عینک ایرانیان می توانید بسته به نیاز خود عدسی عینک نشکن و در نهایت سفارش ساخت عینک نشکن خود را ثبت نمایید. برای شروع سفارش از بخش تماس با ما سایت با بخش فروش عینک ایرانیان تماس حاصل نمایید.

  https://lens-shapers.com/knowledge-base/materials

  https://www.nvisioncenters.com/glasses/trivex-lenses/

  https://vintageopticalshop.com/vintage-eyeglasses/semi-rimless.html

  https://www.windhoek-optics.com/index.php/2015-09-03-10-59-08/historical-timeline-on-lenses

• 

  عدسی فتوکرومیک

  عدسی فتوکرومیک چیست؟

  عدسی فتوکرومیک نوعی از عدسی عینک است که در اثر تابش نور خورشید یا تابش امواج الکترومغناطیسی (بنفش و فرابنفش) به رنگ تیره در می آید. به عینکی که عدسی فتوکرومیک روی آن نصب می شود عینک فتوکرومیک می گویند. عینک های فتوکرومیک به صورت سفارشی مخصوص شماره ضعیفی چشم بیمار ساخته می شود و به صورت آماده موجود نیست. اینجا سوالی پیش می آید و آن این است عدسی های فتوکرومیک تحت چه فرآیندی تیره و روشن می شوند؟ در نسل قدیم عدسی های فتوکرومیک وقتی این نوع عدسی در برابر تابش پرتو الکترومغناطیس (اشعه ماوراء بنفش خورشید) قرار می گرفت، ماده معدنی هالید نقره (silver halide) موجود در عدسی به یون های تشکیل دهنده خود تجزیه می شد، بنابراین سرعت و شدت نور در عدسی کاهش یافته و عدسی به حالت تیره در می آمد. در صورتی که پرتو الکترومغناطیس رسیده به عدسی در اثر تغییر موقعیت از مکان آفتابی به سایه قطع می شد، دو یون به هم متصل شده و ماده اصلی یعنی هالید نقره را تشکیل می دادند، در نتیجه میزان انتقال نور سریعتر و عدسی از حالت تیره به روشن و شفاف در می آمد. سرعت تیره شدن و شفاف شدن بسته به برند عدسی و متریال آن می توانست متغیر باشد. اما در نسل جدید، لایه ای از فتوکرومیک بر روی عدسی تعبیه شده که تغییر شرایط نوری باعث تیرگی و روشنی عدسی عینک می شود.

  پیشنهاد می کنیم مقاله اشعه UV چیست (پرتو الکترومغناطیس) را مطالعه فرمایید.

  با اختراع عدسی های فتوکرومیک Corning's Photo Grey در سال 1964، موفقیت بزرگی در زمینه عدسی های جاذب به وقوع پیوست. همانطور که اشاره شد عدسی فتوکرومیک عدسی است که با قرار گرفتن در معرض پرتو فرابنفش و جذب این پرتو میزان عبوردهی نورش تغییر می کند. به عبارتی دیگر میزان عبوردهی اش، به مقدار نوری که به آن می تابد بستگی دارد.

  انواع عدسی فتوکرومیک

  عدسی های فتوکرومیک بر اساس جنس ساخته شده، به دوسته زیر تقسیم می شوند:

  • عدسی فتوکرومیک پلاستیکی
  • عدسی فتوکرومیک شیشه ای

  عدسی های فتوکرومیک در حال حاضر غالبا پلاستیکی هستند. فتوکرومیک های پلاستیکی در نام های تجاری مختلف و رنگ های گوناگون موجود است. در عدسی های فتوکرومیک پلاستیکی به جای استفاده از مواد معدنی همچون کریستال های هالید نقره که در عدسی های فتوکرومیک شیشه ای استفاده می شود، در عدسی های فتوکرومیک پلاستیکی از مواد آلی استفاده می شود.

  عدسی های فتوکرومیک پلاستیکی چگونه ساخته می شوند؟

  عدسی های فتوکرومیک پلاستیکی را می توان به روش های گوناگون ساخت. برخی از این روش ها عبارتند از:

  • روش Imbibition (در آغشتگی)
  • روش In Mass (انباشتگی)
  • روش Multi Matrix (ماتریس چندتایی)
  • روش Dip Coating (کوتینگ محلول فلزی)
  • روش Front Surface Coating (کوتینگ سطح جلویی)
  • روش Trans Bonding (فراپیوندی)

  در حال حاضر دو روش اول بیش از دیگر روش ها مورد استفاده قرار می گیرند.

   روش Imbibition: عدسی های فتوکرومیک ترانزیشن مثال مناسبی برای عدسی های فتوکرومیکی هستند که به روش Imbibition ساخته می شوند. برای ساخت عدسی های فتوکرومیک ترانزیشن از یک عدسی پلاستیکی سفید معمولی مثل Cr-39 یا دیگر عدسی های پلاستیکی ساخته شده از مواد آلی استفاده می شود. سپس عدسی مزبور به بخش مرتبط ارسال می شود تا مواد فتوکرومیک بر روی سطح عدسی القاء شود یا در واقع سطح عدسی به مواد فتوکرومیک آغشته گردد.

  توزیع یکنواخت مواد فتوکرومیک بر سطح عدسی باعث می شود که در هنگام تیره شدن عدسی همه جای آن به صورت یکنواخت تیره شود و در اصل کل عدسی یک رنگ داشته باشد.

  ویژگی منحصر به فرد عدسی های فتوکرومیک ترانزیشن نسبت به دیگر انواع عدسی های فتوکرومیک، سرعت بالای آن ها در تیره شدن و روشن شدن است. یعنی به محض قرار دادن این عدسی در معرض پرتو فرابنفش، تیره می شود و جالب اینجاست که هرچه شدت پرتو فرابنفش بیشتر باشد، میزان تیرگی آن نیز بیشتر خواهد شد و به محض اینکه فرد وارد محیط فاقد پرتو فرابنفش شود، عدسی ترانزیشن اش سریعا سفید خواهد شد. یعنی اینگونه نیست که به تدریج بی رنگ شود بلکه به محض ورود به محیط داخلی از حالت تیرگی کامل سریعا به حالت روشنی کامل می رسد. از آنجایی که میزان تیرگی و روشنی عدسی های فتوکرومیک ترانزیشن به میزان پرتو فرابنفشی که به آن می رسد بستگی دارد، در نتیجه میزان نوری که به چشم می رسد کنترل شده است و نه تنها چشم ها از پرتو یو وی UV در امان می مانند، بلکه علاوه بر این نور شدید و خیره کننده نیز کاهش یافته و به تبع آن خستگی چشم و چشم درد نیز کمتر می شود و در نتیجه میزان کنتراست برای فرد افزایش می یابد.

  روش In Mass: در این روش رنگ فتوکرومیک را قبل از شکل گیری عدسی به درون مایع ماده سازنده عدسی اضافه می کنند. این روش برای ساخت عدسی های فتوکرومیک شیشه ای مناسب است. اشکال عدسی های فتوکرومیک شیشه ای که به روش In Mass ساخته شده اند این است که لبه های عدسی های منفی که نسبت به مرکز این عدسی ها ضخامت بیشتری دارد، تیره تر شود. ولی در عدسی های Photochromic پلاستیکی که به روش In Mass ساخته شده اند، ماده فتوکرومیک تنها بر سطح عدسی تاثیر می گذارد، زیرا ماده فتوکرومیک را تنها در قسمت نزدیک سطح قرار می دهند. یک عدسی فتوکرومیک شیشه ای ممکن است یک ار bull`s eye خیلی اندک ایجاد کند. اثر bull`s eye عبارت است از روشن تر بودن یا تیره نر بودن مرکز عدسی نسبت به قسمت های پیرامون.

  خوشبختانه این حالت هرگز در عدسی های فتوکرومیک پلاستیکی منفی حتی در نمرات بالا ایجاد نخواهد شد. طرفداران تکنولوژی In mass خاطر نشان می سازند که در این روش طول عمر خاصیت فتوکرومیکی یعنی تغییر رنگ پذیری عدسی بیشتر شود. زیرا در این روش رنگ در سطح عمیق تری از عدسی نفوذ می کند و با تابش پرتو فرابنفش فعال می شود ولی در روش imbibition، رنگ در نزدیک سطح قرار می گیرد و در نتیجه باعث می شود که نه تنها خاصیت تغییر رنگ زودتر رو به فرسودگی برود، بلکه در عین حال عدسی نیز به طور کامل تیره نخواهد شد. عدسی Corning Sun sensor و Rodenstock Color Matic از جمله عدسی های فتوکرومیکی هستند که به روش In Mass ساخته شده اند.

  روش های Dip Coating، Front Surface و Trans Bonding: گرچه روش های Imbibition و In Mass عمده ترین روش های ساخت عدسی های فتوکومیک محسوب می شوند، ولی با روش های دیگری نیز می توان عدسی های فتوکرومیک را ساخت. به عنوان مثال Dip Coating، سطح عدسی را با یک محلول فلزی می پوشانند و سپس تحت یک پروسه گرمایی قرار می دهند و یا در روش Front Surface Coating، فقط سطح جلویی عدسی را پوشش می دهند و یا در واقع روکش می کنند. در روش Trance Bonding نیز که بیشتر مناسب عدسی های پلی کربنات و عدسی های فشرده است، از ترکیب لایه های تدریجی فتوکرومیک استفاده می کنند.

  روش Multi matrix: در ساخت عدسی های فتوکرومیک Kodak Insta-Sheades از روشی استفاده می شود به نام Multi matrix. پروسه ساخت عدسی های فتوکرومیک پلاستیکی به روش Multi matrix به این صورت است که لایه ای به قطر 1 میلی متر که حاوی رنگ فتوکرومیک است را بر روی یک عدسی پلاستیکی سفید می چسبانند.

  عدسی فتوکرومیک شیشه ای

  در عدسی های فتوکرومیک شیشه ای، کریستال های هالید نقره وجود دارد (معمولا از کلرید نقره استفاده می شود). تحت تاثیر پرتو فرابنفش، پرتو های مرئی با طول موج های کوتاه و طول موج های بین 300 تا 400 نانومتر، هالید نقره فعال شده و به یون های نقره و هالوژن تبدیل می شود و بدین ترتیب پروسه تیره شدن عدسی شکل می گیرد.

  پروسه ای که در عدسی های فتوکرومیک اتفاق می افتد شبیه لایه های حساس فیلم فتوکرومیک است. یعنی با تابش پرتو فرابنفش به آن، رنگشان تیره می شود. حسن عدسی های فتوکرومیک در این است که، پروسه تیره شدن برگشت پذیر است و این برگشت پذیری بی انتها است. یعنی عدسی های فتوکرومیک شیشه ای، با وجود تیره شدن ها و روشن شدن های مکرر، باز هم قابلیت خود را در انجام این کار از دست نمی دهند. گرچه پس از استفاده و گذشت زمان، اندکی فرسوده شده و با ورود شخص به فضاهای داخلی، همچون گذشته یعنی زمانی که نو بودند، روشن نمی شوند ولی هرگز مکانیسم تیره شدن و روشن شدن خود را از دست نمی دهند. باید توجه داشت که بعد از یک سال کار کردن عدسی فتوکرومیک شیشه ای، معمولا درصد عبوردهی نور از آن در فضای داخلی به کمتر از 70% می رسد.

  عدسی فتوکرومیک انواع مختلف دارد. به عنوان مثال عدسی های فتوکرومیک Photo Gray Extra در ایالات متحده آمریکا بیش از دیگر انواع فتوکرومیک ها مورد استفاده قرار می گیرند. گستره عبوردهی نور در این عدسی از 22% تا 85% است. یعنی هنگامی که تیره است 85% و هنگامی که روشن است 22% نور مرئی را از خود عبور می دهد. بنابراین در اکثر مواقع می توان از آن به عنوان عینک آفتابی نیز استفاده کرد.

  به یاد داشته باشید که عدسی های فتوکرومیک در زیر نور مهتابی هرگز به روشن ترین حد خود نمی رسند.

  نقاط ضعف و قوت عدسی های فتوکرومیک

  با گذشت زمان عدسی های فتوکرومیکی پلاستیکی خاصیت تغییر رنگ دادنشان کم کم کاهش می یابد و عدسی های فتوکرومیک شیشه ای نیز در حالت بی رنگشان کاملا سفید نمی شوند. عمر مفید عدسی های فتوکرومیک به تعداد ساعاتی که در معرض پرتو فرابنفش قرار می گیرد، بستگی دارد. به عبارت دیگر هر چه عدسی در محیط خارج از ساختمان به ویژه در زمانی که نور خورشید شدید است بیشتر استفاده شود، زودتر نیز کهنه می شود و خاصیت فتوکرومیکی اش رو به افول می رود. این مسئله در مواقعی که فرد قصد دارد فقط یکی از عدسی های عینکش را تعویض کند، مشکلاتی را به وجود می آورد. به طوری که حتی اگر کمتر از یک سال از عمر عدسی های فتوکرومیک یک عینک می گذرد، تعویض تنها یکی از عدسی ها، کار اشتباهی است، زیرا بین دو عدسی تفاوت رنگ ایجاد تفاوت رنگ ایجاد خواهد شد. بنابراین در عدسی های فتوکرومیک حتی اگر فقط نیاز به تعویض یکی از عدسی ها باشد به ناچار باید هر دو عدسی را تعویض کنیم.

  گرچه عدسی های فتوکرومیک جدید، می توانند تا حد یک عینک آفتابی تیره شوند ولی باز هم نتوانسته اند جایگزین عینک آفتابی شوند. یکی از دلایل آن این است که عدسی های فتوکرومیک از پشت شیشه اتومبیل به خوبی تیره نمی شوند. گرچه یک عدسی فتوکرومیک مرغوب هم در برابر پرتو فرابنفش و هم بخش هایی از نور مرئی واکنش نشان داده و تیره می شود، ولی از آنجایی که در هنگام رانندگی، شیشه های اتومبیل مانع از تابش مستقیم نور آفتاب می شوند و در نتیجه مقدار زیادی از پرتو فرابنفش را نیز جذب می کنند. بنابراین در شرایط عادی هنگام رانندگی عدسی های فتوکرومیک به طور کامل تیره نمی شوند. شیشه های جلوی اتومبیل را به صورت نشکن می سازند تا در هنگام تصادف خرده شیشه ها پخش نشود و خطر کمتری متوجه فرد باشد، بدین ترتیب که بین لایه جلویی و پشتی شیشه چند لایه به صورت ورقه ورقه های پلاستیکی وجود دارد که از خرد شدن و پخش شدنشیشه در هنگام شکستن آن جلوگیری می کند. جالب است که بدانیم این لایه پلاستیکی دارای خاصیت جذب پرتو فرابنفش نیز می باشد. بنابراین به افرادی که قصد خرید عدسی های فتوکرومیک را دارند حتما باید خاطرنشان ساخت که این عدسی در داخل اتومبیل و هنگام رانندگی به طور کامل تیره نمی شوند. 

  در برابر این همه نقاظ ضعف که بیان شد یک نقطه قوت وجود دارد که بسیار با ارزش است و آن این است که از آنجایی که یون های موجود در عدسی های فتوکرومیک تنها توسط پرتو فرابنفش فعال می شوند. بنابراین عدسی های فتوکرومیک جاذب های خیلی خوبی برای پرتو فرابنفش و اشعه UV می باشند و از چشم در برابر این اشعه به خوبی محافظت می کند. این نکته مهم را نیز به یاد داشته باشید که درصد تیرگی عدس های فتوکرومیک نشان دهنده مرغوبیت آن ها نمی باشد؛ یعنی این تصور نادرستی است که هرچه عدسی فتوکرومیک تیره تر باشد، از چشم در برابر پرتو فرابنفش محافظت بیشتری خواهد کرد. واقعیت این است که عدسی های فتوکرمیک با هر میزان تیرگی قادرند به طور 100% پرتو فرابنفش را جذب کنند و از صدمات ناشی به چشم به واسطه UV-A و UV-B جلوگیری کنند.

   

  عوامل تاثیر گذار بر عملکرد عدسی های Photochromic

  عوامل متعددی بر میزان عبوردهی و سرعت تیره شدن و روشن شدن عدسی های فتوکرومیک تاثیر می گذارد. برخی از این عوامل فقط بر عدسی های فتوکرومیک از جنس شیشه و برخی دیگر بر هر دو نوع یعنی هم شیشه و هم پلاستیک اثر می گذارند. این عوامل عبارتند از:

  • شدت نور
  • دما
  • حافظه در معرض قرارگیری
  • ضخامت عدسی

  شدت نور: این عوامل هم بر روی عدسی های شیشه ای هم پلاستیکی فتوکرومیک تاثیر می گذارد. گرچه قرار گرفتن در معرض پرتو فرابنفش و بخش هایی نور مرئی بیش از هر عامل دیگر بر میزان عبوردهی عدسی فتوکرومیک و نیز میزان تیره شدن و روشن شدن آن تاثیر می گذارد ولی عوامل دیگری نیز وجود دارند که بر آن موثرند. به عنوان مثال پرتو مادون قرمز IR و یا حتی نور قرمز به گونه ای که چنانچه عدسی فتوکرومیک در حالت تیرگی در حالت تیرگی در معرض پرتو مادون قرمز و یا حتی نور قرمز قرار گیرد، سریعا به حالت روشن بر می گردد، که به آن سفید کردن و یا در واقع بی رنگ کردن اپتیکی می گویند.

  دما: با حرار نیز می توان عدسی فتوکرومیک را سریعا از حالت تیرگی به حالت روشنایی برگرداند که به آن سفید کردن یا در واقع بی رنگ کردن گرمایی می گویند. از این خاصیت برای روشن کردن سریع تر عدسی در فضاهای داخلی استفاده می کنند، بدین شکل که مدت 30 ثانیه شیر آب گرم را باز می کنند و عدسی فتوکرومیک را زیر آن نگه می دارند و بدین شکل عدسی شان به سرعت روشن می شود. البته این روش را احتمالا فقط در شرایط خاص به کار می بندند. (مثلا هنگامی که کسی که می خواهد از فردی با عینک فتوکرومیک عکس بندازند.)

  حافظه در معرض قرارگیری: عدسی های فتوکرمیک شیشه ای به علت تاثیر تراکمی که دارند، تنها پس از یک دوره به کارگیری، به سرعت و محدوده کامل تغییرات می رسند. به عبارتی دیگر عدسی های فتوکرومیک شیشه ای دارای حافظه در معرض قرارگیری می باشند. یعنی این عدسی ها نسبت به انباشتگی کل حاصل از مدت زمانی که در معرض تابش قرار گرفته اند، تیره می شوند. بنابراین چنانچه عدسی های فتوکرومیک شیشه ای مدت زمان طولانی بدون مصرف رها شوند، حافظه در معرض قرارگیری شان را از دست می دهند و برای فعال کردن آن باید آن را مجددا وادار به کار کنیم تا چرخه تیره و روشن شدن عدسی سریع و کامل گردد. به همین دلیل است که یک عدسی فتوکرومیک شیشه ای استفاده شده نسبت به عدسی مشابه اش که نو است، سریع تر تیره می شود و این مسئله هنگامی که بخواهیم یکی از عدسی های عینک فتوکرومیک را تعویض کنیم می تواند مشکل ساز باشد.

  علاوه بر این باید بدانیم که عدسی های فتوکرومیک شیشه ای در هنگام استفاده روزمره به ندرت به حد ماکسیمم عبوردهی شان می رسند. بنابراین مشکل دیگری که در هنگام تعویض فقط یکی از عدسی ها پیش می آید آن است که عدسی کهنه و کارکرده در حالت روشن بودنش نسبت به عدسی نو تیره تر خواهد بود.

  ضخامت عدسی: یکی دیگر از عوامل موثر بر میزان عبوردهی نور در عدسی های فتوکرومیک شیشه ای، ضخامت عدسی می باشد. به عنوان مثال در یک عدسی Photo Gray Extra به ضخامت 2 میلی متر در هنگام تیره شدن، تیرگی متری خواهد داشت. به طوری که میزان عبوردهی اش 22% خواهد بود ولی اگر همین نوع عدسی ضخامتش 4 میلی متر باشد، بیشتر تیره می شود به طوری که در این حالت میزان میزان عبوردهی اش 11% خواهد بود. گرچه میزان عبوردهی نور در عدسی های فتوکرومیک به ضخامت عدسی بستگی دارد، ولی این تغییرات برعکس عدسی های رنگی مثبت و منفی نمره بالا که از قسمت لبه ها تا مرکز عدسی بسیار محسوس است در عدسی های فتوکرومیک چندان به چشم نمی آید.

  بر خلاف عدسی های فتوکرومیک شیشه ای، عدسی های فتوکرومیک پلاستیکی چندان تحت تاثیر ضخامت عدسی قرار ندارند. در حال حاضر، عدسی های فتوکرومیک گستره وسیعی دارند از جمله عدسی های فتوکرومیک پلی کربنات، فتوکرومیک های فشرده و غیره علاوه بر این عدسی های فتوکرومیک پلاریزه نیز وجود دارد.

  ویژگی های عدسی های فتوکرومیک

  عدسی های فتوکرومیک پرتو فرابنفش را به خوبی جذب می کنند. عدسی فتوکرومیک شیشه ای در حالت تیرگی معمولا 100% پرتو UV ناحیه متوسط یعنی UV-B و 98% از پرتو UV ناحیه نزدیک یعنی UV-A را جذب می کنند. بنابراین در مکان هایی که محافظت از چشم در برابر پرتو فرابنفش ضروری است، می توان با اطمینان از عدسی های فتوکرومیک استفاده کرد. عدسی های فتوکرومیک پلاستیکی نیز همانند نوع شیشه ای آن جاذب پرتو فرابنفش می باشند.

  لایه نشانی (کوتینگ) بر روی عدسی های فتوکرومیک

  سابقا، کوتینگ ضد بازتاب در عملکرد عدسی های فتوکرومیک پلاستیکی اختلال ایجاد می کرد با تغییرات ایجاد شده بر روی عدسی های فتوکرومیک و نیز کوتینگ های ضد بازتاب (آنتی رفلکس) این مشکل از بین رفته است. به گونه ای که پوشش آنتی رفلکس دیگر باعث کاهش تیره و روشن عدسی های فتوکرومیک نمی شوند. بلکه روند تیره و روشن شدن عدسی های فتوکرومیک نمی شوند. بلکه روند تیره و روشن شدن عدسی های فتوکرومیک را تسریع می کنند.

  در عدسی های فتوکرومیک نیز همچون دیگر عدسی ها، پوشش آنتی رفلکس باعث افزایش میزان عبوردهی نور می شود. چه هنگامی که عدسی در حالت تیرگی است و چه در حالت روشن. البته این افزایش در میزان عبوردهی نور، در حالتی که عدسی فتوکرومیک در وضعیت روشنی است محسوس تر می باشد. در حالت تیره بودن عدسی فتوکرومیک از آنجایی که نور هنگام عبور از عدسی جذب می شود، میزان افزایش عبوردهی ایجاد شده توسط پوشش آنتی رفلکس تنها 1% است و در نتیجه برای شخصی که این عینک را به چشم دارد چندان محسوس نیست.

  رنگ های عدسی فتوکرومیک

  عدسی های فتوکرومیک را می توان در رنگ های گوناگون ساخت. که البته رنگ های دودی و قهوه ای بیش از دیگر رنگ ها موجود است.

  تاثیر ضریب شکست عدسی فتوکرومیک بر میزان تیرگی آن ها

  لازم است بدانیم که هرچه ضریب شکست عدسی های فتوکرویک بیشتر باشد میزان تیرگی آن کمتر خواهد شد. به عنوان مثال هنگامی که یک عدسی با ضریب شکست 1.6 و یا 1.67 در برابر میزان معینی از پرتو فرابنفش قرار می گیرد نسبت به عدسی با ضریب شکست 1.5 که تحت همان میزان پرتو فرابنفش قرار می گیرد، کمتر تیره می شود.

  پرسش های متداول در رابطه با عدسی های فتوکرومیک

  طول عمر مفید یک عدسی فتوکرومیک چقدر است؟ طول عمر مفید یک عدسی فتوکرومیک به جنس آن بستگی دارد، ولی معمولا عمر مفید نوع مرغوب آن بین 2 تا 2.5 سال است ولی اغلب افراد پیش از اینکه عدسی فتوکرومیکشان خاصیت فتوکرومیکی اش را از دست بدهد عدسی عینکشان را به علل دیگر مثل تغییر نمره، خش افتاده، تغییر فریم و ...عوض می کنند. بنابراین متوجه کاهش خاصیت فتوکرومیکی عدسی عینکشان نمی شوند.

  آیا می توان بر روی عدسی های فتوکرومیک پوشش آنتی رفلکس اعمال کرد؟ بر روی همه انواع عدسی های فتوکرومیک می توان کوتینگ آنتی رفلکس را اعمال کرد. عدسی های فتوکرومیک دارای کوتینگ آنتی رفلکس، هنگام بی رنگی شفافیت بیشتری دارند و هنگام تیره شدن نیز تیرگی بیشتری دارند. علاوه بر این در محیط های تاریک سریعتر بی رنگ می شوند. لازم به ذکر است که بر روی عدسی های فتوکرومیک علاوه بر پوشش آنتی رفلکس، پوشش ضدخش نیز می توان اعمال کرد.

  آیا عدسی های فتوکرومیک پشت شیشه اتومبیل تیره می شوند؟ همانطور که ذکر شد، آنچه باعث تیره شدن عدسی های فتوکرومیک می شود، پرتو فرابنفش است. اکثر شیشه های اتومبیل، پرتو فرابنفش را جذب می کنند تا از تابش این پرتو بر سرنشینان و نیز اجزای داخل اتومبیل محافظت شود. بنابراین هنگامی که در اتومبیل هستید عدسی های فتوکرومیک به طور کامل تیره نمی شوند.

  آیا عدسی های فتوکرومیک برای رانندگی در شب مناسب هستند؟ عدسی های Photochromic هیچ مانعی برای رانندگی در شب ندارند و چنانچه بر روی این عدسی ها یک پوشش آنتی رفلکس نیز اعمال شود، رانندگی با این عدسی ها بسیار راحت تر نیز خواهد شد، زیرا عدسی های فتوکرومیک نور شدید را بیش از عدسی های سفید کاهش می دهند. بر اساس استاندارد ISO 14889 عدسی های فتوکرومیک برای رانندگی در شب مناسب می باشند.

  آیا می توان از عدسی های فتوکرومیک به جای عینک آفتابی استفاده کرد؟ از آنجایی که عدسی های فتوکرومیک پشت شیشه اتومبیل تیره نمی شوند یا اینکه به مقدار اندک تیره می شوند، و از آنجایی که فریم های عینکی که برای این قبیل عدسی های استفاده می شود معمولا از میان فریم های طبی معمولی که چندان بزرگ نیستند و کل قسمت های پیرامون چشم را پوشش نمی دهند، انتخاب می شود، توصیه عینک ایرانیان این است که فرد یک عینک آفتابی نیز داشته باشد که در شرایط مقتضی از آن به جای عینک فتوکرومیک استفاده کند.

• 

  عدسی فشرده